Debiuty polskich aktorek w kinie lat 80.
Lata 80. XX wieku to niezwykle ważny i przełomowy okres dla polskiej kinematografii. Po burzliwych latach 70., naznaczonych kryzysem gospodarczym i politycznym, nadszedł czas odnowy i rozkwitu polskiego kina. Szczególnie istotną rolę odegrały w nim młode, utalentowane aktorki, które zadebiutowały w tym dziesięcioleciu i na stałe wpisały się do historii rodzimej kultury. Ich charyzma, wdzięk i aktorski talent zachwyciły widzów i krytyków.
Jedną z takich aktorek była Barbara Brylska, która zagrała główną rolę w głośnym filmie Ryszarda Bugajskiego "Przesłuchanie" (1982). Był to jej kinowy debiut, ale od razu zwrócił na nią uwagę świata filmu. Brylska stworzyła poruszającą kreację młodej więźniarki politycznej, która pada ofiarą przesłuchań przez funkcjonariuszy bezpieki. Jej gra pełna wewnętrznego dramatyzmu spotkała się z uznaniem i przyniosła jej nagrodę na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych.
Kolejną interesującą aktorką, która rozpoczęła karierę w latach 80., była Katarzyna Figura. Zadebiutowała na dużym ekranie w komedii romantycznej Janusza Rzeszewskiego "Miłość z listy przebojów" (1985). Figura stworzyła kreację Ani, marzącej o karierze piosenkarki dziewczyny, która przeżywa burzliwy romans. Aktorka zachwyciła widzów swoją świeżością i optymizmem. Jej rola zapowiadała obiecującą przyszłość.
Nie sposób nie wspomnieć również o debiucie Grażyny Szapołowskiej, która po raz pierwszy pojawiła się na kinowym ekranie w głośnym filmie Juliusza Machulskiego "Kingsajz" (1987). Zagrała postać beztroskiej modelki Kingi, która wprowadza zamęt w życiu głównego bohatera. Szapołowska olśniła widzów swobodą, seksapilem i aktorską dojrzałością. Jej rola z miejsca uczyniła z niej ikonę polskiego kina lat 80.
Barbara Brylska w "Przesłuchaniu" (1982)
"Przesłuchanie" to przełomowy dramat polityczny w reżyserii Ryszarda Bugajskiego z 1982 roku. Film opowiada o losach młodej więźniarki politycznej, która zostaje poddana brutalnym przesłuchaniom przez oficerów SB. W głównej roli Anki - kobiety o niezwykłej sile charakteru i niezłomnych ideałach, zadebiutowała Barbara Brylska. Był to jej pierwszy występ w filmie fabularnym.
Brylska stworzyła kreację pełną wewnętrznego dramatyzmu i emocjonalnego wyczerpania. Ukazała hart ducha swojej bohaterki, ale też jej rozpacz, załamanie i ból. Gra aktorki zachwyciła krytykę i widzów. Po latach role Brylskiej w "Przesłuchaniu" uznawana jest za jedną z najważniejszych w historii polskiej kinematografii.
Katarzyna Figura w "Miłości z listy przebojów" (1985)
Komedia romantyczna "Miłość z listy przebojów" w reżyserii Janusza Rzeszewskiego z 1985 roku opowiadała o perypetiach dziewczyny marzącej o karierze piosenkarki, która przeżywa burzliwy romans. W tej roli zadebiutowała Katarzyna Figura.
Młoda aktorka stworzyła postać Ani - optymistycznej, pełnej życia dziewczyny o artystycznej duszy. Jej bohaterka była bezpretensjonalna, spontaniczna i radosna. Figura zachwyciła widzów swoją świeżością, urodą i urokiem. Jej kreacja zapowiadała obiecującą przyszłość młodej aktorki.
Grażyna Szapołowska w "Kingsajzie" (1987)
Kultowa już dzisiaj komedia Juliusza Machulskiego "Kingsajz" z 1987 roku opowiadała o perypetiach warszawskiego taksówkarza. Jedną z ról zagrała w niej zaledwie 19-letnia wówczas Grażyna Szapołowska.
Aktorka stworzyła niezapomnianą kreację Kingi - pięknej i beztroskiej modelki, która wprowadza zamęt w życiu głównego bohatera. Szapołowska zachwyciła widzów i krytykę swobodą, wdziękiem, seksapilem i aktorską dojrzałością. Jej rola na trwałe wpisała się do historii polskiej komedii i uczyniła z niej jedną z najpopularniejszych aktorek lat 80.
Wielkie role dramatyczne polskich aktorek
Lata 80. to również czas, gdy młode polskie aktorki dostawały szansę zagrania wymagających, dramatycznych ról w ambitnych filmach autorów. Podejmowały wyzwania aktorskie i imponowały kunsztem oraz dojrzałością kreacji. Widzowie mogli podziwiać ich talent w pełnej krasie.
Jedną z takich produkcji było "Przesłuchanie" Ryszarda Bugajskiego, gdzie Krystyna Janda zagrała drugoplanową rolę kobiety poddanej śledztwu. Aktorka wniosła w swoją postać ogromny ładunek emocjonalny i stworzyła kreację zapadającą w pamięć. Pokazała wirtuozerię warsztatu.
Z kolei w obyczajowym dramacie "Pokuszenie" z 1995 roku Maja Komorowska wcieliła się w rolę dojrzałej kobiety uwikłanej w skomplikowaną relację z mężczyzną. Stworzyła postać pełną wewnętrznych dylematów. Jej gra spotkała się z uznaniem krytyki.
Wymagającą rolę zagrała również Agnieszka Holland w głośnym dramacie "Gorączce" z 1980 roku. Wcieliła się w postać młodej dziewczyny uwikłanej w trudny związek. Aktorka popisała się dojrzałością i stworzyła poruszający portret bohaterki.
Krystyna Janda w "Przesłuchaniu" (1982)
"Przesłuchanie" to dramat polityczny z 1982 roku w reżyserii Ryszarda Bugajskiego. Jedną z ról zagrała w nim utalentowana aktorka Krystyna Janda.
Janda wcieliła się w postać Anity, kobiety poddanej brutalnemu śledztwu przez funkcjonariuszy SB. Aktorka stworzyła kreację pełną wstrząsającego dramatyzmu i emocji. Pokazała ogromną siłę woli swojej bohaterki, ale też jej rozpacz i załamanie. Rola Jandy spotkała się z uznaniem i na trwałe wpisała się do jej aktorskiego dorobku.
Maja Komorowska w "Pokusie" (1995)
W obyczajowym dramacie "Pokuszenie" z 1995 roku w reżyserii Macieja Ślesickiego wymagającą rolę zagrała Maja Komorowska. Wcieliła się w postać dojrzałej kobiety wikłającej się w relację z młodszym mężczyzną.
Aktorka popisała się dużą wrażliwością i stworzyła niezwykle wyrazistą kreację pełną wewnętrznego dramatyzmu. Pokazała wachlarz sprzecznych uczuć i dylematów moralnych swej bohaterki. Za tę rolę zebrała entuzjastyczne recenzje.
Agnieszka Holland w "Gorączce" (1980)
Wymagającą rolę młodej dziewczyny zagrała Agnieszka Holland w dramatycznym filmie "Gorączka" w reżyserii Agnieszki Holland z 1980 roku. Była to jej debiutancka rola filmowa.
Holland wcieliła się w postać młodej dziewczyny uwikłanej w burzliwy związek z starszym mężczyzną. Stworzyła niezwykle wyrazistą i wielowymiarową kreację, dając popis dojrzałości aktorskiej. Jej gra pełna była emocjonalnego ładunku i zapowiadała obiecującą przyszłość aktorki.
Komedie z młodymi polskimi aktorkami
Lata 80. to również czas lekkich i zabawnych komedii z udziałem utalentowanych młodych polskich aktorek. Ich świeżość, wdzięk i aktorski kunszt dodawały tym produkcjom uroku i ciepła. Widzowie chętnie oglądali te filmy.
W kultowej już komedii Juliusza Machulskiego "Kingsajz" błysnęła talentem Małgorzata Pieczyńska. Zagrała postać Haliny, żony głównego bohatera, wnosząc w swoją kreację dużo ciepła i humoru. Jej rola przyniosła jej popularność.
Z kolei Anna Dymna wcieliła się w jedną z ról w romantycznej komedii "Miłość z listy przebojów". Stworzyła barwny portret koleżanki głównej bohaterki - dziewczyny o wielkim sercu i optymizmie. Aktorka zachwyciła lekkością gry.
Wreszcie Katarzyna Figura zaliczyła udaną komediową rolę w "King Kongu" z 1986 roku. Jej postać − sympatycznej, poszukującej miłości dziewczyny - przyniosła jej rozgłos i sympatię widzów.
Małgorzata Pieczyńska w "Kingsajzie" (1987)
"Kingsajz" to komedia Juliusza Machulskiego z 1987 roku z niezwykle barwną obsadą. Jedną z ról zagrała w niej Małgorzata Pieczyńska wcielając się w postać Haliny.
Aktorka stworzyła ciepły i pełen humoru portret żony głównego bohatera - kobiety cierpliwej, zaradnej i kochającej męża bez wzajemności. Pieczyńska zagrała z wyczuciem, wnosząc do filmu ciepło i urok osobisty. Jej rola przyniosła jej ogromną sympatię widzów.
Anna Dymna w "Miłość z listy przebojów" (1985)
W komedii romantycznej "Miłość z listy przebojów" z 1985 roku w reżyserii Janusza Rzeszowskiego wystąpiła Anna Dymna.
Aktorka zagrała jedną z koleżanek głównej bohaterki - dziewczyny o wielkim sercu, która z humorem podchodzi do życia. Dymna stworzyła bardzo ciepłą i sympatyczną postać, zachwycając widzów swoim optymizmem i lekkością gry. Jej rola była jednym z atutów tej uroczej komedii.
Katarzyna Figura w "King Kongu" (1986)
W komedii "King Kong" w reżyserii Jan
Podsumowanie
Lata 80. to złoty okres dla polskiej kinematografii, który przyniósł szereg wybitnych filmów i odkrył nowe talenty aktorskie. Wśród nich na plan pierwszy wysunęły się młode, utalentowane aktorki, które zapisały się na kartach historii polskiego kina. Barbara Brylska, Katarzyna Figura, Grażyna Szapołowska, Krystyna Janda, Maja Komorowska, Agnieszka Holland i inne błysnęły w dramatycznych, wymagających rolach lub podbiły serca widzów w lekkich komediach. Dzięki nim polskie kino lat 80. nabrało blasku, wdzięku i artystycznej głębi. Aktorskie debiuty tamtego czasu na zawsze pozostaną ważną kartą historii rodzimej kinematografii.