Wojciech Pszoniak to jeden z najwybitniejszych polskich aktorów, który stworzył wiele niezapomnianych kreacji aktorskich. Przez kilkadziesiąt lat pracy na planach filmowych udało mu się wcielić w szerokie spektrum postaci - od tych komediowych, przez dramatyczne, po odważne i kontrowersyjne. Pszoniak świetnie odnajdywał się zarówno w filmach obyczajowych, jak i historycznych czy psychologicznych. Współpracował z najwybitniejszymi reżyserami polskiego kina. Stworzył wiele ról, które na zawsze zapisały się w historii rodzimej kinematografii.
Role dramatyczne pokazujące talent aktorski
Jednym z przełomowych momentów w karierze Pszoniaka była rola w ekranizacji powieści Fiodora Dostojewskiego "Biesy" w reżyserii Andrzeja Wajdy. Aktor zagrał tam postać tajemniczego i charyzmatycznego Nikołaja Stawrogina. Była to bardzo wymagająca kreacja aktorska, w której Pszoniak musiał oddać złożoną osobowość bohatera. Publiczność doceniła jego grę, a rola ta ugruntowała jego pozycję jako wybitnego aktora dramatycznego.
Innym dowodem jego talentu była rola w "Nocach i dniach" w reżyserii Jerzego Antczaka, adaptacji powieści Marii Dąbrowskiej. Pszoniak zagrał tam postać oficera Józefa Radziejowskiego. Była to bardzo wymagająca, wielowymiarowa kreacja aktorska. Aktor musiał oddać całe spectrum uczuć i przemiany swojej postaci. Zrobił to perfekcyjnie, za co zebrał entuzjastyczne recenzje.
Artysta świetnie odnalazł się także we współpracy z Krzysztofem Kieślowskim w jego słynnym filmie "Bez końca". Pszoniak stworzył tam poruszającą kreację ojca głównego bohatera. Jego gra aktorska została uznana za jeden z najważniejszych elementów tego wybitnego dzieła polskiego kina.
Role komediowe i lżejsze
Choć Pszoniak kojarzony jest przede wszystkim z rolami dramatycznymi, to z powodzeniem realizował się także w filmach lżejszych i komediowych. Jedną z jego najpopularniejszych kreacji jest rola w kultowej już dzisiaj komedii "Miś" w reżyserii Stanisława Barei. Pszoniak stworzył tam barwną kreację niezrównoważonego sąsiada Rysia - pana Anatola. Jego energiczna, momentami przerysowana gra aktorska idealnie pasowała do konwencji tego filmu i przeszła do historii polskiej komedii.
Aktor świetnie odnalazł się także w popularnym filmie sensacyjnym "Vabank" w reżyserii Juliusza Machulskiego. Wcielił się tam w jedną z głównych ról - eleganckiego i przebiegłego Kruka. Jego pełna uroku kreacja została bardzo ciepło przyjęta przez widzów. Pszoniak pokazał, że doskonale czuje się także w rolach wymagających lekkości i dystansu do siebie.
Artysta pojawił się również gościnnie w kultowym już dzisiaj serialu komediowym "Czterdziestolatek". Jego epizodyczna, ale bardzo barwna kreacja przypadła widzom do gustu i pokazała jego aktorską wielostronność.
Role odzwierciedlające polską historię
Istotną część dorobku aktorskiego Pszoniaka stanowią role w filmach odwołujących się do polskiej historii. Jedną z jego najważniejszych kreacji jest rola w filmie "Popiół i diament" w reżyserii Andrzeja Wajdy. Wcielił się tam w postać młodego idealisty Maćka Chełmickiego. Jego gra oddawała całe spectrum emocji i dylematów bohatera. Rola ta przeszła do historii polskiego kina.
Kolejnym ważnym momentem była praca z Wajdą przy jego słynnym filmie "Człowiek z żelaza" opowiadającym o "Solidarności". Pszoniak stworzył tam poruszającą kreację ojca głównego bohatera. Jego gra aktorska wnieśła istotny wkład w oddanie specyfiki tamtych historycznych wydarzeń.
Aktor pojawił się także w monumentalnym filmie historycznym "Quo Vadis" w reżyserii Jerzego Kawalerowicza. Jego epizodyczna, ale bardzo wyrazista rola Nerona pokazała zarówno jego talent komediowy, jak i dramatyczny.
Role odważne i kontrowersyjne
W swojej karierze Pszoniak nie unikał także ról odważnych i kontrowersyjnych. Przykładem jest jego udział w głośnym filmie "Niekochana" w reżyserii Janusza Kijowskiego, który ze względu na śmiałe sceny erotyczne wywołał skandal obyczajowy. Pszoniak wcielił się tam w postać męża głównej bohaterki. Jego odważna kreacja aktorska przyczyniła się do sukcesu tego obrazu.
Równie śmiałą rolą był występ w filmie "Wielki bieg" w reżyserii Jerzego Domaradzkiego, gdzie aktor zagrał homoseksualistę. Jego gra zawierała odważne sceny erotyczne, które jak na ówczesne standardy były szokujące. Pszoniak wykazał się dużą odwagą, decydując się na taką kreację.
Kontrowersyjna była także jego rola w filmie "Różyczka" w reżyserii Janusza J. Majewskiego, gdzie wcielił się w postać oficera SS Kurtа Kruegera. Realistyczne i przerażające oddanie tej postaci wywołało liczne dyskusje. Pszoniak udowodnił jednak swój talent i odwagę w podejmowaniu trudnych ról.
Role pokazujące różnorodność aktorską
Atutem Pszoniaka była różnorodność jego aktorstwa. Świadczyła o tym m.in. praca z Agnieszką Holland i występ w jej głośnym filmie "Gorączka". Aktor wcielił się tam w postać ojca głównej bohaterki. Stworzył kameralną, ale niezwykle poruszającą kreację, która pokazała jego wrażliwość aktorską.
Innym przykładem była rola w filmie "Życie za życie" w reżyserii Karola Smarzowskiego opowiadającym historię Maksymiliana Kolbe. Pszoniak zagrał tam tytułowego bohatera i stworzył wzruszającą kreację oddającą heroizm i świętość tej postaci. Tą rolą udowodnił swój talent do ról historyczno-biograficznych.
Aktor świetnie odnalazł się także we współczesnym dramacie obyczajowym "Przesłuchanie" w reżyserii Ryszarda Bugajskiego. Jego kameralna, ale bardzo poruszająca gra została uznana za jeden z największych atutów tego filmu i ponownie pokazała jego wszechstronność.
Role, które przeszły do historii polskiego kina
W dorobku Pszoniaka znajduje się wiele ról, które na stałe wpisały się do historii polskiej kinematografii. Jedną z najważniejszych jest niezapomniana kreacja Stawrogina w "Biesach" Andrzeja Wajdy. Magnetyczna, mroczna gra aktorska Pszoniaka do dzisiaj robi ogromne wrażenie na widzach.
Równie ikoniczna była rola Józefa w "Sanatorium pod Klepsydrą" w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa, adaptacji prozy Brunona Schulza. Oniryczna, intensywna gra Pszoniaka stanowiła kluczowy element tego arcydzieła polskiej kinematografii.
W końcu trzeba wspomnieć o legendarnym już dzisiaj występie Pszoniaka w roli Gustlika w filmie "Wesele" w reżyserii Andrzeja Wajdy. Jego pełna energii, żywiołowa kreacja na zawsze zapadła w pamięć widzów i krytyków. Jest to z pewnością jedna z najważniejszych ról w jego bogatej karierze.
Podsumowanie
Kariera Wojciecha Pszoniaka to jedna z najbardziej imponujących w dziejach polskiego kina. Przez ponad pół wieku stworzył wiele wybitnych kreacji aktorskich, które na zawsze zapisały się w pamięci widzów. Był aktorem niezwykle wszechstronnym - równie dobrze odnajdywał się w filmach obyczajowych, historycznych, komediowych czy psychologicznych. Współpracował z największymi reżyserami i stworzył plejadę niezapomnianych postaci. Jego role - od Stawrogina po Gustlika - to prawdziwe kamienie milowe polskiej kinematografii. Bogactwo i różnorodność dorobku Pszoniaka robi ogromne wrażenie i bez wątpienia stawia go w panteonie najwybitniejszych polskich artystów filmowych.
Tagi
Udostępnij artykuł
